Marvel Sinematik Evreni’nin 2024’te izleyiciyle buluşturmaya hazırlandığı yeni sineması “Kaptan Amerika Yeni Dünya Düzeni”, İsrailli bir harika kahramanı canlandıracak olan “Sabra” karakteriyle tenkitlerin odağına oturdu. ABD’nin California eyaletinde 9 Eylül’de düzenlenen D23 Expo’da sinemaya katılacağı açıklanan Sabra karakteri, bilhassa toplumsal medyada büyük reaksiyon topladı. Duyurunun Sabra ve Şatilla katliamının yıl dönümünden günler evvel yapılması ve karakterin daha evvel çizgi romanda ırkçı özellikleriyle ön plana çıkması tenkitleri de beraberinde getirdi.
ÇİZGİ ROMAN KARAKTERİ
Uluslararası Güvenlik ve Güç Uzmanı, tıpkı vakitte Vampir: The Requiem, Vampir: The Masquerade, Zindanlar ve Ejderhalar, Mumya: Diriliş üzere endişe ve çağdaş fantezi başlıklarında uzmanlaşmış çok sayıda RPG (Rol yapma oyunu) müellifi Khaldoun Khelil, Sabra karakterini kıymetlendirdi. Sabra karakterinin birinci defa 1980’de Bill Mantlo tarafından kaleme alınan ve Sal Buscema tarafından çizilen “The Incredible Hulk” isimli çizgi romanda yer aldığını belirten Khelil, karakterin gerçek isminin Ruth Bat-Seraph olduğunu ve insanüstü yeteneklere sahip bir mutantı temsil ettiğini kaydetti.
MOSSAD’A ÇALIŞIYOR
Khelil, “Çizgi romanda Sabra’ın en karakteristik özelliği İsrail Bâtın Servisi Mossad için çalışmış olması, birebir vakitte saklı kimliğine karşın İsrailli bir polis memuru olması ve temelde İsrail devletinin temsilcisi olmasıydı. Kostümü bile İsrail bayrağıydı.” dedi. Khelil, Sabra karakterinin 1982’de binlerce Filistinlinin vefatına yol açan Sabra ve Şatilla katliamından sonra reaksiyon çekmeye başladığını aktararak, bilhassa katliamı Mossad ile ilişkilendiren evrakların ortaya çıkmasıyla Sabra’nın varlığının sorgulandığını lisana getirdi. Khelil, Sabra karakterinin bugün bu kadar büyük reaksiyonla karşılanmasını ise ismin kökeninden çok çizgi romanda yer alan ve Arapları aşağılayıcı kimi ırkçı ögeler içermesiyle açıkladı. Çizgi romanda Arapların çatışmacı, İsraillilerin ise muhteşem kahraman olarak tasvir edildiğini anlatan Khelil, şöyle konuştu: “Arap teröristin bombası, herkesin arkadaş olduğu Arap çocuğu öldürür, akabinde Sabra ölen çocuk için ağlamaya başlar. Burada karakteri sempatik biçimde tasvir ederken birebir vakitte Arap-İsrail çatışmasını örtmeye çalışıyorlar.”
İSRAİL PROPAGANDASI
Khelil, çizgi romandaki öldürülen Sahad isimli Arap çocuğunun yoksul, eğitimsiz ve hırsız olarak tasvir edildiğini belirterek “Ölen çocuk bile tüm öyküde yalancı ve hırsız olarak anlatılıyor. Sahad, karpuz çalıp Hulk ile paylaşmayı seviyor ve turistleri dolandırıp paralarını alabilmek için açlıktan ölmek üzere olan büyük bir ailesi olduğu palavrasını söylüyor.” dedi. İnsanların sinemayla ilgili ortak telaşlarının tıpkı çizgi romanda olduğu üzere Filistinlilerin, Arapların ya da Müslümanların basmakalıp ve insanlık dışı tasvirleriyle sunulacağı konusunda ağırlaştığına dikkati çeken Khelil, sinemanın büyük bir İsrail propagandası olacağının altını çizdi. Khelil, sinemayla ilgili beklentisini “(Marvel’in) Niyetleri, İsrail Apartheid rejimini aklamak mı yoksa insanlığa, yani Filistinlilere karşı işlenen kabahatleri ve insan hakları ihlallerini inkar etmek mi bilmiyorum. Bu fikirleri ya sergilemeye çalışacaklarını ya da üstünü örtmeye çalışacaklarını düşünüyorum fakat tahminimce çok güzel bir iş çıkaramayacaklar.” değerlendirmesinde bulundu.
BİNLERCE KİŞİ ÖLMÜŞTÜ
İsrail’in 14 Mayıs 1948’de Filistin topraklarını işgal etmesiyle zarurî göçe tabi tutularak Lübnan’a sığınan Filistinli mülteciler, başşehir Beyrut’un batısında Sabra ve Şatilla kamplarında, 16 Eylül 1982’de İsrail’in yaptırdığı yeni bir hücuma maruz kaldı. Filistinliler, binlerce kayıp verdi. Katliamın failleri bugüne kadar kimseye hesap vermedi.