Prof. Dr. Feryal İlkova, işlevsel tıp yaklaşımı ile her bireye özel tedavi uygulandığını belirterek, ”Fonksiyonel tıpta hekim adeta dedektif üzere çalışır ve hastanın tüm alışkanlıklarını, ömür stilini öğrenir, şahsa özel sistem uygular. Maksat; hastalığın belirtilerini değil, nedenlerini ortadan kaldırmaktır. Bu tarafıyla, kronik hastalıklar için kıymetli bir tahlil tezi taşır” dedi.
İşlevsel tıbbı tanımlayarak kelamlarına başlayan İlkova, ”Fonksiyonel tıp, hastalıkların nasıl ya da neden oluştuğuna dair sorular sorar ve karşılıklar arayarak her birey için hastalığın ana nedenini bulup sıhhatine kavuşturmayı hedefleyen modeldir” dedi.
”Her bireye özel tedavi”
İlkova, işlevsel tıpta maksadın; bireyde bulunan hastalığı değil, hastalığın bulunduğu kişiyi ruh, vücut ve zihin bütünlüğü içerisinde ele alarak tedavi etmek olduğuna dikkat çekerek, ”Fonksiyonel tıp, hastalığın belirtilerini değil, ana nedenlerini tedavi etmeyi amaçlar. Her bireye özel tedavi planlar. Birbirinden farklı organların, birbirlerinden bağımsız bir formda nasıl çalıştıklarını anlamaya çalışmak yerine; bedenin sistemik bir bütün olarak nasıl çalıştığını anlamamız gerekir. İnsan bir bütündür prensibine uyarak hastalıkları ele alır. Görünürdeki semptomlara teşhis koymak ve onları tedavi etmek yerine, kronik hastalığın kök nedenlerine yönelik bir teşhis ve tedavi uygulamak temeldir. İşlevsel tıp modeli, hastalığın altında yatan nedenleri ele almak ve en uygun sağlıklı hali kazanmak için hastaları, tabipleri birlikte çalışmaya teşvik eden, kişiselleştirilmiş, hasta merkezli, bilim temelli bir yaklaşımdır” sözlerini kullandı.
”Hastanın hayat stili nazaran sistem belirlenir”
İşlevsel tıpta, her hastanın genetik, biyokimyasal ve hayat şeklini kavrayarak hastanın güzelleşmesine götürecek, hastaya özgü tedavi planları olduğunu belirten İlkova, ”Bu yaklaşımda, hastalık belirtilerinden, şikâyetlerden fazla, kök nedenini ele alarak, hastalığın karmaşıklığını tanımlamaya yönelme kelam bahsidir. İşlevsel tıp, teşhis koymak ve tedavi düzenlemek yerine, hastanın geçmişini ve biyokimyasını derinlemesine inceleyerek nedene inmeye çalışır. İnançlı ve bireye en uygun teşhis ve tedavi metotlarını içerir. Bünye, beslenme, etraf, hisler ve hayat üslubuna ait faktörlerin tahliline dayanır. Hastaların güzelleşme sürecine etkin olarak katılmalarına odaklanır” diye konuştu.
”Hedef: Kronik meseleleri ortadan kaldırmak”
İlkova, işlevsel tıp tabibinin derin bir sorgulama ile kişinin genetik, biyokimyasal ve ömür üslubu faktörlerinin detaylı bir biçimde anlamaya çalışarak bu şahıslara özel tedaviler planladığını vurgulayarak, ”Bilindiği üzere, bir durumun pek çok farklı sebebi olabildiği üzere, birebir halde tek bir neden de birçok farklı meseleye sebep olabiliyor. Örneğin; depresyon inflamasyon da dahil birçok sebebe bağlı olabilirken, inflamasyon birçok diğer hastalığa da yol açabilir. Bir hastada depresyon semptomlarını baskılamak yerine sebebi bulduğunuzda, o sebebin öbür sonuçlarını da tedavi ederek daha bütüncül bir yaklaşım sağlanmış olacaktır. İşlevsel tıp tedavileri, her bireydeki hastalığın spesifik belirtilerini kaldırmayı hedeflerken, sistemlerin ve tüm vücudun daima sağlıklı olmasını da amaçlıyor. Bilhassa kronikleşmiş sıhhat sıkıntılarının altında beslenme, hayat hali, duygusal, genetik yapı üzere faktörler yatıyor. İşlevsel tıp işte tüm bunları bir ortada pahalandırmak için var. Hastayı destekleyerek sıhhatine kavuşturmayı ve en değerlisi bu sağlıklı halin sürdürülmesini hedefliyor” açıklamasında bulundu.
”Dedektif üzere çalışılır”
İşlevsel tıp uzmanlarının, bedenleri kesimleri, sistemleri değil, kişiyi tedavi etme maksadı taşıdığının altını çizen İlkova, ”Fonksiyonel tıp tabibi, aslında adeta bir dedektif üzere çalışarak kişinin genetik, biyokimyasal ve hayat usulü faktörlerinin detaylı bir biçimde anlaşılmasını sağlar ve bu bulguları şahsa özel tedavileri planlamak, en düzgün sonuçları almak için kullanır. Bilhassa kronikleşmiş sıhhat problemlerinin altında beslenme, hayat formu, duygusal, genetik yapı üzere faktörler yatmaktadır. İşlevsel tıp tüm bunları bir ortada kıymetlendirir. Hastayı destekleyerek sıhhatine kavuşturmayı ve en kıymetlisi bu sağlıklı halin sürdürülmesini hedefler” dedi.
İlkova, işlevsel tıbbın, şahsa sistemsel ve bütün olarak yaklaşıp, 6 ana sistemi inceleyerek şahısların meselelerine odaklandığını söyledi ve bu sistemleri sıraladı:
1. Gastrointestinal sistem
2. Kardiometabolik sistem
3. Hormonal sistem
4. Bağışıklık
5. Güç
6. Detoks
İşlevsel tıbbın ana konusunun, sürdürülebilir, sağlıklı bir hayatın olmazsa olmazının beslenme olduğuna dikkat çeken İlkova, genel tıbbın hastalık merkezli yaklaşımından daha ileriye giderek, kişi merkezli bir yaklaşımla 21. yüzyılın sıhhat gereksinimlerine yanıt verecek bir usul benimsendiğini söyledi.
”Tedavinin Anahtarı: Beslenme ve bütüncül yaklaşım”
İlkova, doktorun topladığı ayrıntılı bilgilerle, genetik, çevresel, ömür üslubuna bağlı faktörlerin, kişinin sıhhati üzerindeki tesirlerini ve o kişi için kompleks-kronik hastalıkları nasıl tetikleyebildiğini şu tabirlerle aktardı: ”Bu tahlilin sonunda kişi için uzun vadeli olarak sıhhatin korunabileceği bir plan/hayat üslubu programı oluşturulur. Özetle; işlevsel tıpta yaklaşım bütüncüldür: Bedensel, zihinsel ve ruhsal sıhhat, düzgünleşme ve sağlıklı ömrü sürdürmek temeldir. Genelde kronik bir hastalığı olanların birebir vakitte öbür kronik hastalıkları ya da hastalığa dönüşmemiş rahatsızlıkları da vardır ve hastalık nedenleri birden fazla faktöre bağlıdır. Tedavinin de bütüncül olup tüm hastalık nedenlerini kapsaması kaidedir. Hasebiyle işlevsel tıp; esirgeyici, önleyici ve şahsa özel olmasının yanında ebediyen zihinsel, ruhsal ve fizikî sıhhati bir bütün olarak ele alır ve tedavi eder. Örneğin; beslenme alışkanlıklarındaki yanlışlar, ömür uzunluğu süren çabucak hemen bütün meselelerde karşımıza çıkmaktadır. Biyolojimizi ve hasebiyle psikolojimizi de beslenmemizi değiştirerek, istediğimiz güzellik haline dönüştürebilir ya da aykırısı uygulamalarla hiç istemediğimiz sıkıntılara yol açabiliriz. Her ne kadar genetiğimiz değerli de olsa asıl hastalıklara yol açan büyük oranda ömür halimiz, beslenmemiz ve çevresel faktörler oluyor. İşlevsel tıp tedavilerinde, kişinin hastalıkları ve altta yatan kök nedenlerine nazaran verilen beslenme planları değerli bir role sahip. Yiyeceklerimiz ilaçlarımızdır ve yediklerimiz sıhhatimiz üzerinde önemli güzelleşmeler sağlamasının yanında, esirgeyici, önleyici ve memnunluk vericidir. Sizin biyolojik fonksiyonlarınızın, hasta olmadan geçirdiğiniz günlerinizdeki üzere çalıştırılmasına odaklanır.”
”Kalp damar hastalığı ya da kanser için tahlil sunabilir”
İşlevsel tıp bilhassa kronik inflamatuar hastalıklar için bir tahlil sunabilme argümanı taşıdığını söyleyen İlkova, ”Kalp damar hastalıkları, kanser, romatolojik hastalıkları, multipl sklerozdan alerji ve astım üzere hastalıkların altında yatan sebep büyük ölçüde kronik inflamasyondur. Bu nedenle, işlevsel tıp takviyesinin tüm bu hastalıklarda rutin standart tıp tedavisine çok olumlu katkısı olur. Lakin, bu hastalara yönelik yapılan işlevsel tıp uygulamaları, kesinlikle ilgili branş hekimleri ile irtibat sağlanarak yapılmalıdır. Öbür bir örnek ise artralji, troid işlev bozukluğu ve ishali olan hasta romatoloji, endokrinoloji ve gastroenterolojiye farklı ayrı başvuracak iken işlevsel tıp uzmanı bu hastalıkların altta yatan ortak işlevsel bozuklukları ortaya çıkarmak için ileri testler uygular ve işlevleri destekleyecek formda tedaviler planlar” bilgisini aktardı.