İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, sel felaketinin yaşandığı Kastamonu’daki incelemelerinin akabinde helikopterle Bartın’a hareket etti. Burada Afet Uyum Merkezi’nde toplantı gerçekleştiren Bakan Soylu, toplantı sonrası Valilikte basın açıklaması yaptı. Sel hasebiyle 8 bin 193 çalışanın misyon aldığını anlatan Bakan Süleyman Soylu, hasar tespit çalışmalarının sürdüğünü açıkladı.
Selin yapılan hesaplamalar çerçevesindeki maliyetinin 4,2 milyar TL olduğunu açıklayan Bakan Soylu, şöyle dedi:
“Batı Karadeniz’de kaynaklanan sel münasebetiyle 8 bin 193 işçi çalıştı ve hala devam ediyor. 2 bin 220 araç bunu da lokal bilhassa var olan vilayetlerin kendi araçları tıpkı vakitte Türkiye’nin birçok yerinden, birçok kurum ve kuruluşundan buraya gelen, buralara gelen katosundan iş makinesine kadar, kamyonundan su tankerine kadar, JBS’sinden bir tarafta vidanjörüne kadar, su çekme araçlarına kadar çabucak hemen hepsi şu anda bu çalışmalarına devam ediyor. Ve yeniden 6 helikopter daima olarak çalıştı. Beşerli keşif uçağı şu ana kadar da toplam 56 milyon 863 bin lira para nakit olarak gönderildi. Konutu su basan vatandaşlarımıza 3 bin lira yani rastgele bir hasar tespiti yapmadan, tekrar rastgele bir hasar tespiti yapmadan işyeri su basan vatandaşlarımıza da nakdi olarak 5’er bin lira çabucak hemen her yerde verildi. Alışılmış öbür bir bilgiyi daha arz etmem gerekir. O da şu ana kadar karayollarında 128 kilometre kadar yolların bozulduğu ya da büsbütün hasarlandığı bilgisi var. Vilayet Özel Yönetim yani Karayolları dışında Valilikler tarafından onların uhdesinde olan 566 kilometrelik bu Batı Karadeniz afetinde bir yol tespiti hasarlanmış. Yaklaşık 80 köprü var yani ufak hasarlılar haricinde ve 391 menfez var. Şu ana kadar hesaplayabildiğimiz bin 80 konut bir ziyan tespiti. 516’da işyerinde bir ziyan tespiti 35’te bir araçta hasar tespiti oluştu. Fakat hala hasar ve ziyan tespitimiz devam etmektedir. Zira tarım hasarları da var. Tarım hasarlarının da bir kısmı ortalamasını söyleyebilirim şu anda yüzde 65-70 civarında bir kısmını lakin tespit edildi o da birinci tespitler. Şu ana kadar yekün bu selin şu ana kadar yaptığımız hesaplamalar çerçevesindeki maliyeti 4.2 milyar yani tekrar değerli bir maliyetle karşılaştığımızı söz etmek isterim. Bunlarda ilgili kurum ve kuruluşlarımızın kendi bütçelerinde oluşturduğu çalışmalar bunun dışında. Onun için toplam hasar 4.2 milyar liralık şu ana kadar yaptığımız ki bunun biraz daha artabileceğini değerlendirebiliyoruz.”
“Barajlar 100 milyon ton su tuttu”
Bartın’daki barajların 100 milyon ton su tuttuğunu anlatan Bakan Süleyman Soylu, “Öncelikle bütün kurum ve kuruluşlara teşekkür ediyoruz. Afetlerle ilgili daha evvel aldığımız önlemler daha evvel yapılan yatırımlar elbette ki 24 saatte hele hele kimileri 2-3 saatte 300 kilogramın üzerinde m2’ye düşen bir yağmurda daha büyük bir felaketle karşı karşıya kalabilirdik. Ürkütücü ve sahiden karşı karşıya kaldığımız felaketin hepimizin omuzlarında, omuzlarını çökertebileceği bir afetle karşı karşıya kalabilirdik lakin gerek afet öncesi yapılan hazırlıklar gerek yapılan barajlar Bartın’dan örnek vereyim 3 baraj toplam ki birisi şimdi faaliyete geçmemesine karşın 100 milyon ton su tuttu. Yani gelen yağmurları bir vesileyle üst bir kotta tutmayı başardı. Şayet onlar gelmiş olsaydı ki bugün gittiğim Kastamonu Bozkurt’ta da daha evvel aldığımız önlemler alınmamış olsaydı Şunun altını çizerek söylüyorum bu yağmurlar 11 Ağustos’tan az yağmurlar değildi. Vakit aralığı olarak da daha dar bir vakitte gerçekleşmiş yani bunlar. Onun için burada sahiden uygunlaştırma çalışmaları diye nitelendirdiğimiz afette barajdan karayollarına kadar, DSİ’nin yaptığı yapıtlara kadar birçok çalışmanın ne kadar önemli olduğunu ve bunları kesintisiz sürdürmek zorunda olduğumuzu bir kere daha söz etmek isterim” dedi.
“Afet vaktinde kamunun tüm araçları AFAD’ındır”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a günü gününe daima bilgi arz ettiklerini ve talimatlarını aldıklarını anlatan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, afet vakti kamunun tüm araçlarının AFAD’ın olduğuna dikkat çekti. Kimilerinin bazı belediyelere ilişkin araçların Bartın’a gelmesine karşın bekletildiği tarafındaki tezlerini hatırlatan Bakan Soylu, kelamlarına şöyle devam etti:
“Günü gününe Sayın Cumhurbaşkanımıza ben ve arkadaşlarım öbür Bakan arkadaşlarımız var diğer bölgedeler, daima bilgi arz ettik, talimatlarını aldık. Bu bilgiler çerçevesinde bunu devam ettiriyoruz. Devir periyot bu tip afetlerde şu tip tartışmalar oluyor. İşte biz buraya araç gönderdik aracımızı durduruyorlar. İşte çalıştırmıyorlar. Bir açıklık söz edeyim. AFAD afette bütün kamu araçlarının sahibidir. Altını çizerek söylüyorum. Ve bu araçların hiç birini biz cebimizden ödeyerek almıyoruz ferdi olarak. Birtakım belediyeler ben aracımı gönderdim diyor ya. Yani yüzlerce belediye var aracını gönderiyor sesini çıkarmıyor. Bunu bir insanlık ve komşuluk ve bir kamu faydası olarak pahalandırıyor. Ve bu bir kamu faydasıdır. Bu araçlar bizim şahsi malımız değil. Bu araçlar milletin malıdır. Ve biz tekrar söylüyorum afet vaktinde kamunun tüm araçları AFAD’ındır. AFAD kurumunundur. Ve istediği özel teşebbüslerin araçlarını da alabilme kabiliyetine kanunen hakkı kelam hususudur. Bunu yaptığımız vakitlerde olmaktadır. Onun için milletin vergileriyle alınmış bu araçlarla ilgili yok Bartın’a geldi, bekletildi üzere çalışanlarında moralini bozabilecek bir değerlendirmeyi yalnızca ve yalnızca küçük işlerle meşgul olmak olarak görüyoruz. Bu yanlışsız değildir. Biz buna bakmayız da lakin kamuoyunu aydınlatmak üzere bir misyonumuzda kelam mevzusudur. Arkadaşlarımız burada ağır bir çalışma ortaya koydular. Elbette vazifemizi yapacağız yapmaya da daima birlikte devam edeceğiz. Türkiye’nin neresinden gelirse gelsin, hangi kurumundan gelirse gelsin herkesin başımızın üstünde yeri var. Herkesi sevk etmekle vazifeliyiz her yere. Vazifemiz o. Eksik yapmışsak eksik yapmışızdır. O eksikliğin maliyetini üzerimize almaya da elbette kabulüz. Onun için bu mevzularda bilhassa afet vakitlerinde bir ekip değerlendirmeler yapmanın çok makul olmadığının altını bir defa daha çizmek istiyorum.”
“Marmaris’teki afeti bir vatandaş çıkardı”
Türkiye’nin afet bölgesi olduğunun altını çizen Bakan Süleyman Soylu, Marmaris’teki orman yangınını da hatırlatarak şöyle dedi:
“Allah bu tip afetlerle karşı karşıya bırakmasın diyeceğim duamız elbette bu olacak. Lakin Türkiye’nin afet bölgesi olduğunu kimse unutmamalıdır tekrar altını çiziyorum. Afetle uğraş yalnızca kamunun işi değildir tekrar altını çiziyorum. Afetle gayret topyekün milletimizin bir sorumluluk olarak üstlenmesi gereken bir anlayıştır. Zira buna mesken yapmaktan afete karşı afete karşı alınabilecek önlemlere kadar, bunun birinci afetle karşılaştığında öncelikle ailesini korumak dahil olmak üzere yapılabileceklere kadar bir süreci kıymetlendirmek zorundayız millet olarak. İşte geçen gün kaya düştü. Tır park halinde üstüne kaya düştü. Kimi yerde kaya düşer kimi yerde heyelan tehlikesi var. Kimi yerde zelzele, kimi yerde sel, kimi yerde orman yangını her biri ile karşı karşıyayız. Ancak önlem bizim. Şayet vatandaş olarak ormana masraf kamp ateşini orda bırakırsak yeni bir afetin sahibi oluruz. Marmaris’teki afeti bir vatandaş çıkardı. Ahmet’e kızdı, Mehmet’e kızdı. Alkollüydü değildi fakat sonuç prestijiyle geldi orada ateşi yaktı ve günlerce hepimizi haydi bırakın mesaimizi endişe dolu vakit dilimi içerisinde olmamızı, telaş içerisinde olmamızı, sonucunu kestiremediğimiz bir yangınla bizi karşı karşıya bıraktı. Bu vesile ile inşallah bunların üzerinden çok daha uygun bir biçimde gelebilecek bir anlayışı gerçekleştirebileceğimize inanıyoruz. Afetlerin tüm dünyada şöyle bir özelliği daha var. Afetler bütün dünya için literatürde yenilenme için de kıymetli bir adımdır. Yani her afet kendine ilişkin yeni bir önlem almayı getirir. Bunun için burada bu afetler bize her afetin bize sağladığı daha evvel aldığımız önlemlere ek önlemler alınması hususu da farklı bir bahistir. Ve biz bunların her birini teker teker değerlendirdiğimizi söz ediyorum. Tekrar hem Bartın’ımıza hem Kastamonu’ya, Düzce’ye, Zonguldak’a, Karabük’e Sinop’a, Bolu’ya, Sakarya’mıza da geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz. Allah bir daha karşı karşıya bırakmasın inşallah.”
Bakan Soylu, açıklamalarının akabinde helikopterle Ankara’ya hareket etti.