Mustafa Kutlu’nun yeni yapıtı Akıntıya Karşı, raflarda yerini aldı. Daha evvel Yeni Şafak’ta yayımlanan yazılarının yer aldığı deneme kitabı 31 metinden oluşuyor.
Akıntıya Karşı’yı, geçen yıl neşredilen Kalbin Sesi ile Toprağa Dönüş’ün devamı olarak düşünmek gerekir. Bu kitapta, kapitalizme karşı yeni bir sistem arayışına girilerek düşünür, akademisyen, sanatçı ve siyasetçiler harekete geçmeye çağırılıyordu. Çağdaş global medeniyetin vardığı son noktanın ‘insanın beşere zülmü’ olduğu gerçeğinin altı çiziliyor; inancın alete değil ayete olması gereğinden hareketle, “… Amentü’ye inananlar kalben, zihnen, fikren .. red cephesine katılacak, katılmalı.” (s. 126) deniliyordu.
AKIŞA KARŞI DİRENMEK MÜMKÜN MÜ
Kutlu, ‘Sunuş’da Yunanistan’daki mülteci kamplarında tutulan göçmenlerin Avrupa ülkeleri başkanlarına gönderdikleri bir mektuptan bahsediyor, “Tek bir istekleri var, o da şu: Bize en azından hayvan hakları kadar hak tanıyın.” (s. 5) ve ekliyor: “Elinizdeki kitap, yalnızca şu mektuptaki cümle yüzünden kaleme alınmıştır desem yeridir.” (s. 6).
Kitabı anlamak için kolay sorular sormamız kâfi: Esiri olduğumuz ‘kapitalizm’ nedir? Akıntı neyin nesidir? Bu çoşkun akışa direnmek mümkün müdür ve nasıl?
Kutlu’nun çarpıcı bir biçimde anlattığı ‘kapitalizmin’in insani hiçbir yanı yok!.. Bu yırtıcı sistem biraz evvel bahsettiğimiz mektuptaki çaresiz yakarışta bütün berbatlığıyla kendini gösteriyor.
Şöyle diyor Kutlu: “Kapitalizmin kanunları tüm dünyayı ‹Tüketim Toplumu›na çevirdi.” (s. 7)
“… Tüketim toplumunun üretimi ile tüketimi birebir zihniyetin yapıtıdır, birbirini doğurur. İdeoloji teknolojiyi, teknoloji ideolojiyi besler, büyütür. Bunun ismi Kapitalizm’dir. Günümüzde ‘Teknokapitalizm’e dönüştü.” (s. 24)
‘Nedir bu akıntı?’ sorusuna verilen karşılık ise şu: “Efendim bu ‘akıntı’ kan içici kapitalizmin tüm dünyayı (insanı-tabiatı-hayatı) önüne katıp sürükleyen boz-bulanık ve karanlık selidir, sömürü nizamıdır. … O denli bir güç temerküzü sağlamıştır ki; bilim insanları, üniversiteler, …. ilaçlar ve silahlar, bürokratlar, personeller, şirketler, hukuk-iktisat ve siyaset, eğitim ve sanat bu güce biat etmiştir..” (s.109)
KALBEN ZİHNEN VE FİKREN KARŞI DURMAK
Direnmek için yapılan teklife gelirsek: “Bu yolun yolcuları evvel kalben, sonra zihnen, sonra fikren, sonra fiilen inandıkları prensipleri lisana getirip ‘Ahlak Nizamı’nı … bir ihtilal olarak insanlığa sunacaklar.”(s.8)
“Formül şöyle: … Üretim muhtaçlığa nazaran, tüketim kanaat ile.” (s.20)
Kitabın 6. sayfasında zikredilen ‘oltanın ucundaki balık’ gözümün önünden gitmiyor. Ne diyordu: “Yem o denli büyülü, cazip, gerçek idi ki; nasıl desem nitekim daha gerçekti. Artık şu son nefesimi verirken itiraf ediyorum: Rabbim bunu beklemiyordum.”